Việc làm bán thời gian ở Nhật Bản đang bùng nổ với rất nhiều vị trí tuyển dụng khác nhau. Vì vậy, đây chính là thời điểm thích hợp để bắt đầu ứng tuyển. Nhưng người nước ngoài sinh sống ở Nhật Bản có thể làm việc bán thời gian hay không? Đó thường là những công việc gì? Chúng tôi sẽ đề cập đến mọi vấn đề về công việc bán thời gian ở Nhật Bản từ tiền lương cho đến các hạn chế về thị thực dành cho người nước ngoài. Hãy đọc kĩ bài viết này trước khi bắt đầu tìm một công việc bán thời gian tại Nhật nhé!
Công việc bán thời gian ở Nhật và cách người nước ngoài thích nghi với môi trường làm việc
Cho tới thời gian gần đây, ngày càng có nhiều người Nhật chuyển từ công việc toàn thời gian sang làm các công việc bán thời gian. Năm 2019, hơn một phần ba số người lao động ở Nhật Bản làm công việc bán thời gian hoặc những công việc không chính thức. Con số này đã tăng mạnh so với hai năm trước đó. Theo như một cuộc khảo sát do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi cùng năm, lý do của xu hướng này chính là do những người lao động muốn tăng thêm thu nhập, giảm giờ làm và có được công việc phù hợp với lối sống của họ hơn.
Vậy người nước ngoài phù hợp với công việc nào?
Theo Cục thống kê Nhật Bản, dân số Nhật Bản sẽ giảm từ 126 triệu người xuống chỉ còn 90 triệu người vào năm 2060. Điều này đã buộc các doanh nghiệp phải thuê người nước ngoài để làm việc và duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Trong giai đoạn từ năm 2007 đến năm 2019, số lượng lao động nước ngoài ở Nhật Bản đã tăng hơn gấp ba lần và thị thực kỹ năng đặc định mới đã mở ra một cánh cửa mới cho xu hướng gia tăng lao động nước ngoài này ngày một tiếp tục. Điều này có nghĩa là khả năng và cơ hội dành cho người nước ngoài làm việc bán thời gian ở Nhật Bản sẽ tăng lên. Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng thấy những người lao động từ khắp nơi trên thế giới làm việc tại các vị trí mà xưa kia chỉ dành cho công dân Nhật Bản và đang dần phổ biến hơn ở các đại đô thị như Tokyo hay Osaka.
Người nước ngoài có được làm việc bán thời gian ở Nhật hay không?
Nếu bạn sở hữu một trong những loại thị thực dưới đây, bạn sẽ được thoải mái làm bất kì công việc bán thời gian nào ở Nhật Bản:
- Thị thực của vợ/ chồng hoặc con của công dân Nhật Bản
- Thị thực lưu trú dài hạn
- Thị thực vĩnh trú
- Thị thực của vợ/ chồng hoặc con của người có thị thực vĩnh trú
- Thị thực làm việc kết hợp du lịch Nhật Bản (có một số hạn chế và điều kiện nhất định)
Những người có visa sinh viên có thể nộp đơn xin Bộ Tư Pháp cấp phép cho làm việc bán thời gian. Bạn cần phải điền Đơn xin tham gia các hoạt động khác ngoài các hoạt động được cho phép theo tình trạng cư trú được cấp phép trước đó (資格外活動許可申請書) và nộp đơn này vào Văn phòng xuất nhập cảnh cùng với hộ chiếu và thẻ cư trú của mình. Bạn cũng có thể sẽ phải nộp các giấy tờ này ngay tại sân bay sau khi xuống máy bay tại Nhật Bản. Nếu được cấp phép, sinh viên được phép làm việc tối đa 28 giờ một tuần trong thời gian học tập tại trường. Tuy nhiên, có một số những quy định ràng buộc về các công việc dành cho sinh viên, bao gồm việc cấm làm việc tại các quầy bar, cơ sở mát-xa, trung tâm trò chơi pachinko và các địa điểm khác. Nếu có công việc nào đáng ngờ thì tốt nhất là bạn đừng lựa chọn nhé.
Những người có visa người phụ thuộc cũng có thể nộp đơn xin phép làm việc bán thời gian. Mẫu đơn và quy trình thủ tục đăng ký cũng tương tự như với trường hợp của thị thực sinh viên.
Những người có thị thực kĩ năng đặc định có thể làm việc bán thời gian, miễn là công việc đó nằm trong phạm vi dành cho loại thị thực của mình. Ví dụ, một người lao động có thị thực kĩ sư/nhân viên sẽ không được làm việc tại nhà hàng. Bạn có thể xác nhận loại thị thực của mình tại phần Tình Trạng (在留資格) trong thẻ cư trú (在留カード) của mình và tìm kiếm những hạn chế về công việc dành cho mình qua mạng Internet hoặc liên lạc với Bộ ngoại giao Nhật Bản qua số điện thoại (03-5501-8431) bằng tiếng Nhật. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về các thông tin liên quan tới các loại thị thực và các hạn chế dành cho mình tại đây
Tại sao người nước ngoài làm việc bán thời gian ở Nhật?
Tăng thu nhập – Mặc dù các công việc bán thời gian thường được trả lương thấp nhưng những công việc này thực sự rất tuyệt vời để kiếm thêm một chút thu nhập. Vì ở Nhật các dịch vụ hoạt động 24 giờ khá phổ biến, ví dụ như các cửa hàng tiện lợi combini có mặt ở khắp nơi, nên bạn có thể dễ dàng tìm được một công việc phù hợp với lịch trình của mình để tăng thêm thu nhập.
Kỹ năng ngôn ngữ – Nếu bạn muốn cải thiện khả năng ngôn ngữ tiếng Nhật của mình thì làm một công việc bán thời gian ở Nhật chắc chắc sẽ là một ý tưởng tốt. Mặc dù ban đầu bạn có thể gặp khó khăn nhưng bạn sẽ dần quen với công việc và cải thiện khả năng giao tiếp với những người bản xứ khi làm việc.
Kiến thức văn hoá – Đối với nhiều người nước ngoài ở Nhật Bản, làm việc cũng chính là cách để có thể tìm hiểu sâu hơn về văn hóa của đất nước này. Nếu bạn muốn hiểu hơn về xã hội Nhật Bản với những mặt “không chỉ màu hồng” thì không nơi nào tốt hơn là sau quầy thanh toán của một cửa hàng hay trong một môi trường làm việc dành cho nhân viên văn phòng.
Ít áp lực hơn – Bạn sẽ không cần phải quá căng thẳng khi làm việc ở vị trí bán thời gian. Mặc dù điều đó phụ thuộc vào từng công ty nhưng những người làm việc bán thời gian thường cảm thấy tự do hơn khi kết thúc giờ làm việc và không cần phải ghi nhớ quá nhiều thông tin như những nhân viên chính thức toàn thời gian. Điều này khiến cho những công việc bán thời gian là cách tuyệt vời để bạn có thể hoà mình vào văn hoá kinh doanh của Nhật Bản mà không cần phải gồng mình hết sức để làm việc.
Những loại công việc bán thời gian người nước ngoài có thể làm ở Nhật Bản?
Dưới đây là những công việc bán thời gian phổ biến mà bạn sẽ gặp ở Nhật Bản. Chúng tôi đã chia nhỏ thành từng hạng mục như nơi bạn có thể tìm được việc, mức độ khó khăn của công việc (bao gồm các vấn đề phổ biến liên quan đến ngành công nghiệp đó), trình độ tiếng Nhật và mức lương. Danh sách này dựa trên xu hướng chung và những kiến thức phổ thông trong cộng đồng người nước ngoài ở địa phương và kinh nghiệm cá nhân của riêng mỗi người cũng có thể khác nhau nữa.
■Dạy tiếng Anh
Địa điểm làm việc: Bán thời gian ở trường eikaiwa (dạy hội thoại tiếng Anh), trường mẫu giáo, gia sư hoặc dạy online
Độ khó: Dễ dàng đối với những ai đã có kinh nghiệm giảng dạy và không quá khó khăn ngay cả đối với những người mới dạy
Trình độ tiếng Nhật: Từ không biết đến sơ cấp
Mức lương: Từ trung bình đến cao
■ Bán hàng
Địa điểm làm việc: Trung tâm thương mại, cửa hàng thuốc, siêu thị, cửa hàng bán đồ lưu niệm, trung tâm thời trang, các cửa hàng cao cấp, v..v
Độ khó: Công việc này đòi hỏi bạn phải hiểu biết về các loại mặt hàng được kinh doanh, phương thức thanh toán và việc thích nghi với công việc có thể tốn khá nhiều thời gian và cần luyện tập thường xuyên. Thời gian làm việc có thể khá linh hoạt nhưng thường có ca làm vào cuối tuần. Công việc cũng đòi hỏi bạn phải sử dụng thành thạo keigo (kính ngữ trong tiếng Nhật) và bạn có thể phải mất khá nhiều thời gian để làm quen với văn hoá “khách hàng là thượng đế” của Nhật Bản.
Trình độ tiếng Nhật: trung cấp đến cao cấp
Mức lương: Thấp đến trung bình
■Cửa hàng tiện lợi (Combini)
Địa điểm làm việc: Các cửa hàng tiện lợi trên khắp nước Nhật
Độ khó: Công việc này có thể khó nếu bạn không thành thạo tiếng Nhật. Việc học về hàng hoá, các phương thức thanh toán và làm thế nào để sử dụng thành thạo công việc có thể tốn khá nhiều thời gian và cần luyện tập thường xuyên. Bạn dễ gặp phải những khách hàng khó tính. Giờ làm việc có thể không phải lúc nào cũng như mong muốn nhưng nói chung là khá linh hoạt.
Trình độ tiếng Nhật: Trung cấp
Mức lương: Thấp
■ Siêu thị
Địa điểm làm việc: Trên toàn nước Nhật
Độ khó: Có vô số công việc mà bạn cần đảm nhiệm cùng một lúc như lau dọn, xếp hàng hoá lên giá hay thậm chí chuẩn bị bento (cơm hộp làm sẵn). Nếu bạn không biết một số từ keigo (kính ngữ) hoặc siêu thị không cần quá nhiều nhân viên, bạn có thể phải quản lý việc hỗ trợ khách hàng, việc này có thể khó nếu bạn không thành thạo giao tiếp bằng tiếng Nhật. Việc học về hàng hóa, phương thức thanh toán và làm thế nào để thích ứng với công việc có thể tốn khá nhiều thời gian và cần thường xuyên luyện tập. Thời gian làm việc khá linh hoạt.
Trình độ tiếng Nhật: Sơ cấp đến trung cấp
Mức lương: Thấp
■ Nhà hàng và quán cà phê
Địa điểm làm việc: Trên toàn nước Nhật nhưng tập trung nhiều hơn ở các khu vực đô thị đông dân cư
Độ khó: Có vô số cơ hội việc làm như công việc phụ bếp và dọn dẹp, lau dọn. Việc phục vụ khách hàng đòi hỏi trình độ tiếng Nhật cao hơn. Những nhà hàng và quán cà phê quốc tế (như Tây Ban Nha, Italia và Ấn Độ) thường có xu hướng thuê người nước ngoài làm việc hơn dù bạn có năng lực tiếng Nhật không cao, đặc biệt nếu bạn có cùng quốc tịch.
Trình độ tiếng Nhật: sơ cấp đến trung cấp
Mức lương: thấp
■ Izakaya/Các quán bar/quán nhậu
Địa điểm làm việc: Khắp nước Nhật
Độ khó: Việc học về các mặt hàng kinh doanh, các phương thức thanh toán và làm thế nào để thích ứng với công việc có thể tốn thời gian và cần luyện tập thường xuyên. Giờ làm việc không linh hoạt vì phải làm việc vào ban đêm cũng như cuối tuần và ngày nghỉ lễ. Vào những thời gian cao điểm có thể cực kì căng thẳng và có khả năng gặp phải những khách hàng khó tính, đặc biệt là có nhiều khách say xỉn. Với những người có một số thị thực nhất định như thị thực sinh viên chẳng hạn thì không thể làm những công việc này.
Trình độ tiếng Nhật: Trung cấp đến cao cấp
Mức lương: Thấp đến trung bình
■ Khách sạn, nhà trọ, nhà nghỉ
Địa điểm làm việc: Thường gần những ga tàu/ sân bay ở những khu du lịch hoặc kinh tế lớn
Độ khó: Có nhiều công việc khác nhau đòi hỏi những kiến thức chuyên ngành, tuy nhiên những việc như thủ tục nhận phòng/ trả phòng, dọn dẹp và nhận đặt phòng thường đơn giản. Đối với những ai có trình độ tiếng Nhật thấp thì luôn có sẵn những công việc như dọn dẹp phòng và hỗ trợ trong bếp. Những ai có khả năng giao tiếp tốt thường được đánh giá cao.
Trình độ tiếng Nhật: Từ sơ cấp đến cao cấp
Mức lương: từ thấp tới cao
■ Tổng đài chăm sóc khách hàng qua điện thoại
Địa điểm làm việc: Khắp nước Nhật
Độ khó: Tuỳ thuộc vào nhiệm vụ của bạn, làm việc ở một trung tâm chăm sóc khách hàng qua điện thoại có thể rất căng thẳng và áp lực cao nhưng cũng có thể chỉ đơn giản là đọc những thông tin có sẵn và có nhiều thời gian trống. Việc thành thạo tiếng Nhật chính là yêu cầu bắt buộc
Trình độ tiếng Nhật: Cao cấp
Mức lương: sơ cấp đến cao cấp
■ Nhà máy
Địa điểm làm việc: thường là các vùng ngoại ô, các địa phương hay các bến cảng. Các công việc phổ biến như chế biến thực phẩm, đóng gói, vận chuyển và kiểm tra chất lượng sản phẩm.
Độ khó: Công việc thường đòi hòi thể chất tốt nhưng tính chất công việc lại khá dễ dàng. Không cần phục vụ, chăm sóc khách hàng.
Trình độ tiếng Nhật: sơ cấp đến trung cấp
Mức lương: thấp đến trung bình
■Uber Eats và những dịch vụ vận chuyển khác
Địa điểm làm việc: Khắp nước Nhật, hầu hết ở những nơi cư dân đông đúc.
Độ khó: Đòi hỏi thể chất tốt nhưng tính chất công việc đơn giản. Đôi khi có khó khăn trong việc xác định địa chỉ giao hàng và giao tiếp với khách hàng, nhà hàng và trụ sở công ty. Hầu hết công việc yêu cầu bạn phải sử dụng phương tiện cá nhân. Việc nhận thưởng không định kì thường xuyên mà phụ thuộc vào hệ thống điểm thưởng cho mỗi lần giao hàng.
Trình độ tiếng Nhật: Sơ cấp đến trung cấp
Mức lương: Thấp đến trung bình
■ Lái xe
Địa điểm làm việc: Trên khắp nước Nhật
Độ khó: Yêu cầu người lao động phải có giấy phép lái xe của Nhật Bản, có kinh nghiệm lái xe và có kiến thức thông thạo về hệ thống đường đi ở Nhật Bản. Ngoài ra, một số công ty cũng yêu cầu giấy phép lái xe hạng 2 đối với xe thông dụng và giấy phép này thường được một số công ty cấp trong quá trình đào tạo. Giờ làm việc có thể dài và không thuận tiện cũng như có thể phát sinh khó khăn trong việc xác định địa chỉ và giao tiếp với khách hàng.
Trình độ tiếng Nhật: Trung cấp đến cao cấp
Mức lương: Trung bình đến cao
■ Người mẫu
Địa điểm làm việc: Hầu hết ở Tokyo, Osaka và các trung tâm thời trang khác.
Độ khó: Có thể từ vô cùng dễ dàng với những đòi hỏi tối thiểu cho đến những công việc đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về ngành công nghiệp thời trang và khả năng thẩm mỹ. Công việc có thể đôi chút tẻ nhạt và việc tìm kiếm các hợp đồng trình diễn cần phải có nhiều mối quan hệ. Tuy nhiên đối với những ai có tài năng và đam mê thì có thể sẽ rất thành công trong công việc này. Lịch công việc không đồng đều, thường xuyên.
Trình độ tiếng Nhật: Không biết tiếng tới sơ cấp
Mức lương: Thấp tới cao
■ Công việc thời vụ
Địa điểm làm việc: Thị trấn ở nông thôn, trang trại nông nghiệp, trung tâm du lịch, khu trượt tuyết, v..v
Độ khó: Công việc đơn giản nhưng bạn cũng cần lưu ý có một số công ty đen trả lương thấp và điều kiện làm việc không được tốt. Đặc biệt là những công việc liên quan đến ngành nông nghiệp mà bản thân tính chất công việc là rất căng thẳng và mệt mỏi. Người lao động sẽ thường phải sinh sống gần nơi làm việc.
Trình độ tiếng Nhật: Từ không biết đến sơ cấp
Mức lương: Thấp đến trung bình
■ Viết lách/Sáng tạo nội dung
Địa điểm làm việc: Các thành phố lớn, những địa điểm thú vị hoặc trực tuyến ở bất cứ đâu
Độ khó: Do nguồn cung thường nhiều hơn cầu nên bạn cần phải sáng tạo ra được những nội dung đặc biệt nổi bật. Bạn có thể phải tự thanh toán cho thiết bị cá nhân và chi phí di chuyển. Tuy nhiên một khi bạn đã khẳng định được bản thân thì công việc sẽ trở nên dễ dàng và ổn định hơn với mức thu nhập tốt. Hơn nữa, năng lực tiếng Nhật của bạn càng tốt thì càng có nhiều cơ hội việc làm hơn. Công việc sáng tạo nội dung chính là bán chất xám của bản thân.
Trình độ tiếng Nhật: Từ không biết đến cao cấp
Mức lương: Thấp tới cao
Những công việc bán thời gian trực tuyến nào người nước ngoài có thể làm ở Nhật?
Trong năm 2020 và 2021, hiện nay là thời điểm tốt hơn bao giờ hết cho việc nghiên cứu và làm một công việc bán thời gian trực tuyến. Nhu cầu của các dịch vụ trực tuyến tăng cao hơn bao giờ hết. Dưới đây là một số những công việc bán thời gian trực tuyến phổ biến bạn có thể tìm thấy ở Nhật Bản:
- Dạy tiếng Anh trực tuyến
- Viết blog (du lịch, bình luận, chia sẻ về cuộc sống của người nước ngoài, tin tức, giải trí, hướng dẫn)
- Viết bài sáng tạo nội dung, tiếp thị
- Dịch thuật
- Thiết kế (đồ họa, tiếp thị, trang web, video)
- Chụp ảnh
- Lập trình
- Buôn bán (mua hàng hóa của Nhật Bản và bán ở nước ngoài)
Làm sao để bạn tìm kiếm những công việc bán thời gian với mức thu nhập cao ở Nhật Bản?
Nhìn chung, các công việc thông thường mà bất cứ người Nhật nào cũng có thể làm được như làm việc tại các cửa hàng tiện lợi hay nhà hàng thì thường có mức thu nhập thấp và cường độ công việc cao. Nếu bạn mong muốn có mức thu nhập cao hơn, hãy tận dụng những kỹ năng mà mình có để lựa chọn các công việc bán thời gian khác như giáo viên ngôn ngữ, tài xế, hướng dẫn viên, nhà văn, người viết nội dung, người mẫu, diễn viên, lập trình viên hoặc phiên dịch viên… Những vị trí như vậy sẽ khó tìm hơn và có mức độ cạnh tranh cao hơn, nên bạn sẽ phải dần dần xây dựng uy tín cho mình hoặc các mối quan hệ cần thiết trước khi có thể kiếm được khoản thu nhập mơ ước của mình. Nếu bạn muốn tìm kiếm một công việc dễ kiếm mà lại có mức thu nhập cao thì hãy cân nhắc công việc dạy tiếng Anh – đây chính là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.
Làm thế nào để người nước ngoài có thể tìm kiếm công việc bán thời gian tại Nhật Bản
Cách tốt nhất để tìm được công việc bán thời gian tại Nhật Bản là tìm kiếm trên mạng bằng tiếng Anh hoặc tiếng Nhật. Để tìm việc bán thời gian qua mạng, bạn hãy gõ từ khóa “アルバイト” và hiện ra trước mắt bạn sẽ là vô vàn các lựa chọn khác nhau. Bên cạnh đó, nhiều cửa hàng và nhà hàng tại Nhật Bản vẫn còn treo biển 募集中 (tìm nhân viên) trên cửa sổ hoặc trên tường. Do đó, bạn có thể đi vòng quanh các trung tâm thương mại và tìm theo phương pháp truyền thống này.
Vậy tại sao bạn không thử làm việc bán thời gian tại Nhật Bản?
Trái ngược với quan niệm thông thường, có rất nhiều loại việc bán thời gian khác nhau mà một người nước ngoài có thể lựa chọn tại Nhật Bản. Các công việc bán thời gian là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn muốn trải nghiệm nền văn hóa của Nhật Bản và đồng thời gia tăng thu nhập cho mình. Sau khi đọc bài viết này, chắc hẳn bạn đã được trang bị đầy đủ kiến thức để có thể ứng tuyển cho một vị trí bán thời gian tại Nhật Bản rồi đó. Chúc bạn may mắn nhé!
Nếu bạn đang có nhu cầu chuyển việc tại Nhật Bản, bạn có thể truy cập vào trang web tsunagu Local Jobs! Tại đây có rất nhiều công việc chính thức dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật, và nhiều vị trí tuyển dụng với mức lương hấp dẫn. Hãy đăng ký tài khoản trên trang web để bắt đầu hành trình tìm kiếm công việc mơ ước của bạn nhé!
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố
