Ở nhiều quốc gia, thu nhập từ vốn do bất kỳ cá nhân nào tạo ra đều phải chịu thuế và với mức lãi suất khủng. Điều thú vị là Nhật Bản có một hệ thống đặc biệt cho phép bạn có thể đầu tư miễn thuế và trong một số trường hợp, thậm chí còn được khấu trừ thuế. Vậy đâu là lý do đằng sau một hệ thống như vậy? Làm thế nào để bạn có thể hưởng lợi từ nó sau khi đầu tư? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Chính sách NISA – thu lợi nhuận từ đầu tư mà không phải trả thuế
Kể từ năm 2014, chính phủ Nhật Bản đã ban hành chính sách có tên gọi là Tài khoản tiết kiệm cá nhân Nhật Bản (NISA). Đây là một chương trình miễn thuế mới dành cho các khoản đầu tư nhỏ, được phát triển dựa trên chương trình Tài khoản Tiết kiệm Cá nhân của nước Anh. Theo chương trình này, số tiền mà bạn kiếm được từ các khoản đầu tư cổ phiếu hoặc quỹ tương hỗ trong tài khoản NISA sẽ không bị tính thuế thu nhập cá nhân với số tiền tối đa lên tới 1.2 triệu yên Nhật một năm cho mỗi một tài khoản NISA.
Nói cách khác, miễn là bạn mua cổ phiếu qua tài khoản NISA, toàn bộ số tiền cổ tức mà bạn nhận được sẽ được miễn thuế.
Bất cứ người trưởng thành nào sinh sống tại Nhật Bản đều được phép mở tài khoản NISA. Hầu hết các khoản đầu tư bao gồm mua cổ phiếu, ETF hay các quỹ tương hỗ khác đều được chấp nhận trong tài khoản NISA. Những người dưới 20 tuổi có thể mở tài khoản Junior NISA, đây là được coi là một cách để tiết kiệm tiền dành cho người vị thành niên. Nhìn chung, NISA là một công cụ tuyệt vời dành cho những người mới tham gia đầu tư nhưng lại thấy lo ngại về vấn đề thuế thu nhập.
Hai loại tài khoản NISA
Bên cạnh loại tài khoản NISA thông thường với thời hạn 5 năm, dành cho các khoản đầu tư ngắn hạn, những nhà đầu tư có thể sử dụng loại tài khoản “Tsumitate NISA” dành cho các khoản đầu tư dài hạn.
Không giống như các khoản đầu tư theo tài khoản NISA thông thường với hạn mức cao, các khoản đầu tư theo tài khoản Tsumitate NISA có giới hạn là 400,000 yên Nhật một năm. Bên cạnh đó, với loại tài khoản này, bạn chỉ được phép đầu tư vào một số quỹ ủy thác nhất định chứ không được chọn cổ phiếu hay các chứng chỉ quỹ ETF như đối với tài khoản NISA tiêu chuẩn. Tuy nhiên, đổi lại thì thời hạn miễn thuế của tài khoản Tsumitate NISA này lên tới 20 năm, khiến đây trở thành một lựa chọn tuyệt vời dành cho các nhà đầu tư để thực hiện các khoản đầu tư dài hạn.
Một điểm cần lưu ý là chính phủ Nhật Bản dự kiến sẽ tiến hành sửa đổi hệ thống NISA vào năm 2024 và lúc đó thì tài khoản NISA tiêu chuẩn sẽ trở nên phức tạp hơn một chút. Tuy nhiên, chính sách dành cho tài khoản Tsumitate NISA thì hầu như không thay đổi. Vì thế, nếu bạn đang chưa biết lựa chọn tài khoản nào, thì có lẽ bạn hãy cân nhắc tài khoản Tsumitate NISA.
Chính sách khấu trừ thuế phát sinh ở nước ngoài: Đừng để bị đánh thuế hai lần
Mặc dù bạn sinh sống tại Nhật Bản, nhưng bạn vẫn có nhiều cách khác nhau để mua cổ phiếu ở nước ngoài, tham gia vào các thị trường nước ngoài hoặc quản lý các khoản đầu tư tại đất nước của mình. Nếu bạn kiếm được khoản lợi nhuận đủ lớn để phát sinh thu nhập chịu thuế tại các quốc gia đó, đừng quên nộp đơn xin “khấu trừ thuế nước ngoài“
Để tránh việc cư dân Nhật Bản phải chịu thuế thu nhập hai lần, bất cứ người nào đã bị đánh thuế thu nhập ở nước ngoài đều sẽ được khấu trừ thuế tại Nhật Bản. Lấy ví dụ nếu bạn có tổng thu nhập trong năm là 6 triệu yên Nhật, trong đó có 2 triệu yên là thu nhập phát sinh từ nước ngoài. Nếu không được khấu trừ thuế thu nhập từ nước ngoài, tổng số thuế thu nhập mà bạn phải trả là 772,500 yên Nhật.
Tuy nhiên, nếu bạn nộp đơn xin khấu trừ thuế thu nhập nước ngoài, số tiền thuế mà bạn có thể giảm được là 257,500 yên Nhật. Để tính ra con số này, bạn sẽ lấy phần thu nhập phát sinh từ nước ngoài của mình (2 triệu yên) đem chia cho tổng thu nhập (6 triệu yên) rồi nhân số này với tổng số thuế thu nhập mà bạn đáng lẽ phải nộp (772,500 yên). Để biết thêm chi tiết về nội dung này, bạn có thể truy cập trang web chính thức của NTA.
Một điều đương nhiên là khấu trừ thuế thu nhập tại nước ngoài chỉ áp dụng cho các khoản thu nhập hợp pháp của bạn. Bên cạnh đó, bạn phải là người cư trú tại Nhật Bản khi thực hiện khoản đầu tư đó. Bạn nhớ tìm hiểu thêm về chính sách này và không bỏ lỡ cơ hội để giảm được thuế thu nhập nếu có ý định đầu tư tại thị trường nước ngoài nhé.
Chính sách thuế dành cho nhà đầu tư thiên thần – bạn có thể tiết kiệm nhiều hơn khi đầu tư vào các công ty Startup
Để khuyến khích mọi người đầu tư vào các công ty mới khởi nghiệp, chính phủ Nhật Bản đã ban hành “hệ thống thuế thiên thần” với nhiều lợi ích dành cho các cổ đông tại một số công ty nhất định.
Chính sách thuế này đem lại lợi ích đến đâu tùy thuộc vào độ tuổi công ty mà bạn đầu tư. Nếu công ty này mới được thành lập trong vòng 3 năm trở lại đây, bạn sẽ được hưởng ưu đãi thuế theo Chương trình A. Theo đó, toàn bộ số tiền đầu tư sẽ được khấu trừ khỏi tổng thu nhập chịu thuế trong năm, sau khi bạn trả 2,000 yên Nhật tiền phí. Nói tóm lại, bạn sẽ được khấu trừ một khoản tiền lớn trên thuế thu nhập của mình, với số tiền tối đa lên tới 8 triệu yên Nhật.
Nếu công ty khởi nghiệp có tuổi đời từ 3 tới 10 năm, thì bạn sẽ được áp dụng Chương trình B của chính sách thuế. Theo đó, toàn bộ số tiền đầu tư sẽ được khấu trừ khỏi khoản thặng dư vốn phát sinh từ các khoản đầu tư khác, và không có quy định mức trần dành cho số tiền này. Khoản khấu trừ thuế này đặc biệt hữu ích dành cho các nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, vì tại Nhật Bản, các khoản lợi nhuận từ kinh doanh cổ phiếu và các loại hình đầu tư khác phải chịu rất nhiều khoản thuế khác nhau bao gồm thuế thu nhập (15%), thuế dành cho cư dân (5%) và các khoản thuế khác (với mức từ 15 – 55% tùy thuộc vào lợi nhuận kiếm được).
Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu công ty khởi nghiệp mà bạn đang đầu tư chịu một khoản lỗ khổng lồ và thậm chí phải đóng cửa và ngừng hoạt động? Hãy cùng tìm hiểu ở phần tiếp theo nhé!
Chuyển lỗ thành khoản khấu trừ thuế
Việc đầu tư mà lúc nào cũng có lãi là một điều bất khả thi. Nhằm hỗ trợ những nhà đầu tư bị thua lỗ, chính phủ Nhật Bản có hai chính sách thuế hiện hành là tính gộp các khoản lợi nhuận và lỗ, và khấu trừ thuế cho lỗ lũy kế.
Lấy ví dụ trong năm nay bạn mua cổ phiếu A và cổ phiếu B, và bạn kiếm được lợi nhuận 100,000 yên Nhật từ cổ phiếu A nhưng bị lỗ 40,000 yên Nhật từ cổ phiếu B. Thông thường, bạn sẽ phải chịu thuế thu nhập trên toàn bộ phần lợi nhuận 100,000 yên Nhật. Tuy nhiên, với chính sách “Cộng gộp các khoản lãi và lỗ”, phần lỗ 40,000 yên Nhật từ cổ phiếu B sẽ được khấu trứ khỏi phần thặng dư vốn cổ phần của bạn. Điều đó có nghĩa là tổng thu nhập chịu thuế từ đầu tư của bạn sẽ được giảm xuống còn 60,000 yên Nhật!
Mặt khác, nếu khoản lỗ từ cổ phiếu B lên tới 150,000 yên Nhật, thì kể cả sau khi đã cộng gộp các khoản lãi và lỗ thì phần lỗ ròng từ hoạt động đầu tư của bạn trong năm vẫn là 50,000 yên Nhật. Khi đó thì chính sách “khấu trừ thu nhập cho phần lỗ lũy kế” sẽ được áp dụng.
Theo quy định này, khoản lỗ lũy kế từ đầu tư sẽ được khấu trừ khỏi thuế thu nhập trong thời hạn 3 năm tiếp theo. Miễn là bạn kiếm được lợi nhuận từ đầu tư trong giai đoạn 3 năm này, thì bạn có thể chuyển khoản lỗ 50,000 yên Nhật này thành phần khấu trừ thuế để qua đó giảm số thuế thu nhập mà mình phải nộp. Hai quy định này sẽ giúp bạn phần nào giảm thiểu rủi ro liên quan tới các hoạt động đầu tư.
Hãy đầu tư thông minh và giảm bớt các khoản thuế
Hi vọng rằng bài viết này sẽ có thể giúp bạn có những thông tin cơ bản về các cơ chế để tiết kiệm thuế thu nhập dành cho nhà đầu tư Nhật Bản. Đầu tư chỉ là một trong vô số cách khác nhau để bạn sử dụng đồng vốn của mình một cách khôn ngoan.
Cho dù đầu tư không đảm bảo sẽ sinh lợi nhuận, nhưng hi vọng rằng một số các quy định và chính sách thuế mà chúng tôi đã giới thiệu trong bài viết này sẽ giúp các bạn giảm thiểu một phần rủi ro và thua lỗ phát sinh trong hoạt động đầu tư thông thường. Nếu bạn có một chút tiền tiết kiệm, tại sao không thử tận dụng những chính sách miễn giảm thuế hấp dẫn của Nhật Bản để thử vận may trong hoạt động đầu tư để có thể có tình hình tài chính tốt đẹp hơn khi mình về hưu nhỉ?
Nếu bạn đang có nhu cầu chuyển việc tại Nhật Bản, bạn có thể truy cập vào trang web tsunagu Local Jobs! Tại đây có rất nhiều công việc chính thức dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật, và nhiều vị trí tuyển dụng với mức lương hấp dẫn. Hãy đăng ký tài khoản trên trang web để bắt đầu hành trình tìm kiếm công việc mơ ước của bạn nhé!
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố
