Nếu muốn xin tư cách lưu trú để làm việc lâu dài tại Nhật Bản, bạn có thể cân nhắc việc trở thành một điều dưỡng viên. Tỷ lệ sinh của Nhật Bản đang giảm và dân số đang già đi, vì vậy mà số lượng người già cần chăm sóc tăng lên trong khi số lượng nhân lực điều dưỡng đang ngày càng thiếu hụt. Một trong những giải pháp hợp lý nhất cho tình hình này là sử dụng điều dưỡng viên người nước ngoài. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu tới bạn đọc những kỳ thi để trở thành điều dưỡng viên để xin tư cách lưu trú tại Nhật Bản.
Về thị trường điều dưỡng tại Nhật Bản
Theo một khảo sát năm 2018, Nhật Bản đã trở thành quốc gia có nền dân số già nhất thế giới. Trong khi số lượng người cao tuổi – đối tượng chủ yếu cần sử dụng dịch vụ điều dưỡng – đang ngày càng tăng, số lượng người trẻ tuổi làm công việc chăm sóc cho đối tượng này còn thiếu nhiều. Để giải quyết khó khăn này, quy định về “Kỹ năng đặc định” đã được thực thi từ tháng 4 năm 2019. Quy định này cho phép những người nước ngoài có trình độ chuyên môn và kỹ năng nhất định tham gia làm các công việc phù hợp với họ.
4 chế độ làm việc dành cho điều dưỡng tại Nhật Bản
Hiện có bốn chế độ dành cho người nước ngoài làm việc điều dưỡng tại Nhật Bản: diện EPA (Hiệp định hợp tác kinh tế), diện có tư cách lưu trú là “điều dưỡng”, diện thực tập sinh và diện kỹ năng đặc định số 1 – điều dưỡng. Chúng ta hãy cùng xem xét những điểm khác biệt của từng chế độ nhé.
① EPA (Hiệp định hợp tác kinh tế)
Chế độ này dành cho người từ ba quốc gia Indonesia, Philippines và Việt Nam, với mục đích tăng cường hợp tác giữa Nhật Bản và các nước đã ký kết hiệp định. Ngoài những yêu cầu nhất định về kiến thức và kinh nghiệm điều dưỡng tại nước sở tại, công dân Indonesia và Philippines phải có chứng chỉ năng lực tiếng Nhật N5 và công dân Việt Nam phải có chứng chỉ N3 mới đủ điều kiện nhập cảnh vào Nhật theo diện này. Sau khi nhập cảnh, người lao động sẽ được đào tạo thêm về tiếng Nhật và cả chuyên môn, sau đó được điều động tới làm việc tại cơ sở chăm sóc điều dưỡng. Vào năm thứ 4 sau khi sang Nhật, nếu thi đỗ chứng chỉ quốc gia dành cho điều dưỡng viên, bạn có thể gia hạn thời gian lưu trú và ở lại làm việc lâu dài tại Nhật Bản. Trường hợp không đạt, bạn sẽ phải trở về nước.
② Tư cách lưu trú “điều dưỡng”
Những sinh viên nước ngoài sau khi tốt nghiệp tại các trường đào tạo điều dưỡng tại Nhật Bản sẽ có tư cách lưu trú “điều dưỡng”. Ngoài ra, nếu gia hạn thời gian lưu trú theo diện này, bạn có thể lưu trú vĩnh viễn tại Nhật Bản. Một ưu điểm nữa là tùy theo quy định của từng trường, học viên có thể đi làm thêm trong thời gian chưa tốt nghiệp.
Để đăng ký nhập học các trường đào tạo điều dưỡng, bạn cần phải có chứng chỉ năng lực tiếng Nhật N2 trở lên.
③ Diện thực tập sinh
Sau khi nhập cảnh vào Nhật Bản theo diện thực tập sinh, bạn sẽ tham gia vào các lớp học tiếng Nhật và bồi dưỡng chuyên môn điều dưỡng, sau đó điều động tới các cơ sở chăm sóc/điều dưỡng để làm việc. Mục đích khi tham gia vào chế độ này là học và thực tập kỹ năng điều dưỡng (đào tạo kỹ năng), nhưng để có thể vừa học vừa làm, bạn cần thiết lập mối quan hệ làm công – ăn lương với các cơ sở điều dưỡng.
Một năm sau khi tới Nhật Bản, nếu vượt qua bài kiểm tra lý thuyết và thực hành, bạn sẽ được ở lại thực tập thêm hai năm. Sau ba năm, nếu tiếp tục vượt qua bài kiểm tra thực hành thì bạn có thể ở lại thực tập thêm hai năm nữa. Vào năm thứ 5, bạn phải vượt qua một bài kiểm tra thực hành cuối cùng để kết thúc khóa đào tạo và trở về nước. Lúc này nếu không muốn về nước, bạn có thể chuyển đổi sang chế độ tư cách lưu trú điều dưỡng và làm việc lâu dài tại Nhật Bản với điều kiện bạn phải đạt được chứng chỉ quốc gia dành cho điều dưỡng viên trong thời gian đào tạo kỹ năng. Ngoài ra, những thực tập sinh đã hoàn thành đến năm thứ ba sẽ được miễn kỳ thi bắt buộc đối với “Kỹ năng đặc định số 1” mà chúng tôi sẽ giới thiệu trong mục số 4 dưới đây.
④ Kỹ năng đặc định số 1 – Điều dưỡng
Theo chế độ mới ban hành vào tháng 4/2019, sau khi vượt qua các bài kiểm tra trình độ chuyên môn và trình độ tiếng Nhật, bạn sẽ được nhập cảnh vào Nhật Bản theo diện này. Khi sang Nhật, bạn có thể làm việc tại các cơ sở chăm sóc/điều dưỡng trong 5 năm, và nếu thi đỗ chứng chỉ quốc gia dành cho điều dưỡng viên, bạn có thể chuyển đổi đổi sang tư cách cư trú điều dưỡng và làm việc lâu dài tại xứ sở anh đào.
Những kỳ thi cần tham gia để đạt Kỹ năng đặc định số 1 – Điều dưỡng
Nếu là người mới bắt đầu và muốn sang Nhật theo diện Kỹ năng đặc định số 1 (giới thiệu trong mục số 4 phía trên), bạn phải vượt qua 3 bài kiểm tra: ① Bài thi đánh giá kỹ năng nghiệp vụ điều dưỡng; ② Bài thi tiếng Nhật (JFT-Basic hoặc JLPT N4); ③ Bài thi đánh giá tiếng Nhật chuyên ngành điều dưỡng.
Dưới đây là thông tin chi tiết về từng bài kiểm tra:
① Bài thi đánh giá kỹ năng nghiệp vụ điều dưỡng
● Số câu hỏi: Tổng 45 câu
● Thời gian thi: 60 phút
● Lệ phí thi: Khoảng 1.000 yên
● Môn thi
－Thi lý thuyết: 40 câu
1. Kiến thức cơ bản về điều dưỡng (10 câu)
2. Phối hợp tâm – thân (6 câu)
3. Kỹ thuật giao tiếp (4 câu)
4. Kỹ thuật hỗ trợ trong sinh hoạt (20 câu)
－Thi thực hành: 5 câu
・Các câu hỏi kiểm tra thực hành dựa trên hình thức thăm khám và chẩn đoán, v.v.
▶ Tiêu chí đặt câu hỏi
● Trang web chính thức
② Bài thi tiếng Nhật (JFT-Basic)
● Số câu hỏi: khoảng 60 câu
● Thời gian thi: 60 phút
Gồm 4 phần: Chữ viết và từ vựng, Hội thoại và cách biểu đạt, Nghe hiểu, Đọc hiểu
● Lệ phí thi:
Mông Cổ 78.000 Tugrik, Indonesia 400.000 Rupia, Campuchia 22 Đô-la Mỹ, Thái Lan 1000 Bath, Philippines 1.500 Peso, Nepal 2.500 Rupee, Việt Nam và Myanmar chưa công bố.
● Bài thi thử
● Trang web chính thức:
Tiếng Nhật
Tiếng Anh
▶Tìm hiểu thêm về kỳ thi JFT-Basic tại bài viết này.
② Bài thi tiếng Nhật (JLPT N4)
● Thời gian thi: Kiến thức ngôn ngữ (chữ viết và từ vựng) 30 phút, Kiến thức ngôn ngữ (ngữ pháp) và Đọc hiểu 60 phút, Nghe hiểu 35 phút
● Lệ phí thi: 5.500 yên (đã bao gồm thuế)
● Bài thi thử
● Trang web chính thức
Tiếng Nhật
Tiếng Anh
③ Bài thi đánh giá tiếng Nhật chuyên ngành điều dưỡng
● Số lượng câu hỏi: Tổng 15 câu
● Thời gian thi: 30 phút
● Lệ phí thi: Khoảng 1000 yên
● Môn thi:
・Từ vựng chuyên ngành điều dưỡng (5 câu)
・Hội thoại/giao tiếp chuyên ngành điều dưỡng (5 câu)
・Viết chuyên ngành điều dưỡng (5 câu)
Trang web chính thức
Sách ôn tập Bài thi đánh giá kỹ năng nghiệp vụ điều dưỡng và Bài thi đánh giá tiếng Nhật chuyên ngành điều dưỡng
Tiếng Anh
Thủ tục đăng ký dự thi
① Bài thi đánh giá kỹ năng nghiệp vụ điều dưỡng và Bài thi đánh giá tiếng Nhật chuyên ngành điều dưỡng
■ Cách thức đăng ký thi
1. Đăng ký tài khoản trên Prometric
* Tài khoảng Prometric là tài khoản bạn buộc phải có để được tham gia kiểm tra trình độ do công ty Prometric thực hiện
2. Đăng nhập và đăng ký dự thi
Chọn ngày giờ và địa điểm thi.
Nếu thi tại Nhật Bản, bạn nên chuẩn bị trước ảnh thẻ theo tiêu chuẩn để nộp cùng hồ sơ.
3. Chọn thanh toán bằng thẻ tín dụng hoặc voucher.
4. In xác nhận đăng ký dự thi và mang theo khi đi thi.
■ Lịch thi (dự thi tại nước ngoài)
■ Lịch thi (dự thi tại Nhật Bản)
② Bài thi tiếng Nhật JFT-Basic
■ Cách thức đăng ký dự thi
1. Đăng ký tài khoản trên Prometric. Nếu bạn muốn nộp lệ phí thi bằng tiền mặt thì có thể mua voucher tại địa điểm thi.
2. Xác nhận quy chế thi, bổ sung thông tin cá nhân, chọn ngày giờ và địa điểm thi.
3. Nếu thanh toán lệ phí thi bằng thẻ tín dụng, bạn hãy nhập thông tin thẻ và tiến hành thanh toán. Nếu thanh toán bằng voucher, bạn hãy nhập số và thời hạn của voucher.
■ Lịch thi (xem theo trang của từng nước)
Nếu bạn đang nhắm tới công việc điều dưỡng tại Nhật, có bốn lộ trình khác nhau để bạn lựa chọn. Bạn hiện đang sống tại Nhật Bản hay nước ngoài? Trình độ tiếng Nhật và kinh nghiệm điều dưỡng của bạn như thế nào? Tùy từng người mà lộ trình trở thành điều dưỡng tại Nhật Bản sẽ khác nhau. Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có những hiểu biết nhất định để tiến tới những bước tiếp theo trong hành trình tới gần hơn với ước mơ của mình. Hãy nhớ rằng tại một quốc gia già hóa về dân số, những điều dưỡng viên có kiến thức chuyên môn và trình độ tiếng Nhật tốt sẽ trở thành những người lao động có giá trị hơn bao giờ hết.
Nếu bạn đang có nhu cầu chuyển việc tại Nhật Bản, bạn có thể truy cập vào trang web tsunagu Local Jobs! Tại đây có rất nhiều công việc chính thức dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật, và nhiều vị trí tuyển dụng với mức lương hấp dẫn. Hãy đăng ký tài khoản trên trang web để bắt đầu hành trình tìm kiếm công việc mơ ước của bạn nhé!
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố
