Nhiều người dù không biết tiếng Nhật nhưng chắc chắn đã nghe đến từ “Arigato” (cảm ơn) trong tiếng Nhật. Đây cũng là từ được nhiều người nước ngoài khi đến Nhật cố gắng sử dụng để bày tỏ lòng biết ơn với người Nhật. Những người biết tiếng Nhật nhiều hơn một chút sẽ không dừng lại ở “arigato” mà có thể nói đầy đủ “arigato gozaimasu” hoặc “arigato gozaimashita” để thể hiện sự lịch sự và thái độ tôn trọng dành cho đối phương. Tuy nhiên, có thể bạn chưa biết rằng ở mỗi vùng của Nhật Bản, sẽ có cách nói cảm ơn khác nhau. Cũng như nhiều quốc gia trên thế giới, mỗi vùng miền ở Nhật Bản lại có cách sử dụng từ ngữ riêng biệt và độc đáo. Có những nơi sử dụng những từ gần giống với từ “arigato”, nhưng có vùng lại sử dụng một từ mới, hoàn toàn khác, thậm chí ngay cả người Nhật đến từ những khu vực khác cũng không thể hiểu được. Nếu bạn đang sinh sống tại Nhật Bản, hãy thử sử dụng từ ngữ của địa phương bạn đến để truyền đạt lòng biết ơn của mình đến người dân địa phương một cách chân thành nhất nhé, chắc chắn bạn sẽ nhận lại được những nụ cười thân thiện từ chính họ đó.
＊Nội dung giới thiệu trong bài viết này không phải danh sách đầy đủ tất cả các cách nói “cảm ơn” ở Nhật Bản. Một vài địa phương có nhiều cách nói cảm ơn, trong khi một số khu vực khác chỉ có cách nói đơn giản là “Arigato”.
Cách nói phổ thông: “Arigato” hoặc “Arigato gozaimasu”
Trước tiên, chúng tôi sẽ giới thiệu một số phương ngữ gần giống với từ “arigato” hay “arigato gozaimasu”.
Aichi: arigatou san
Chiba: angatou
Hiroshima: “arigatou arimasu” hoặc “arigatono”
“Arigato gozaimasu” không còn là từ được sử dụng phổ biến hiện nay mà chỉ xuất hiện trong các cuộc hội thoại của người cao tuổi.
Iwate: arigatou gansu
Ở thành phố Morioka, tỉnh Iwate, bạn sẽ thấy xuất hiện phương ngữ “~gansu” để kết thúc câu nói lịch sự, thay cho “~desu”. Ví dụ như các câu “Sodegansunasu” (nghĩa là sodesuyone), “Sodenagansu” (nghĩa là sodewa arimasen). Do vậy, “arigato gansu” là cách nói lịch sự của “arigato”.
Kagawa: arigatou de
Kagoshima: arigatou gozasu
Nagasaki: arigatou gozasu
Nagano, Okayama: arigatou gozansu
Saga: aigatou
Saitama: aigato na
Yamanashi: arigatou goisu
Koshu-ben là phương ngữ của tỉnh Yamanashi. Cách nói “cảm ơn” một cách lịch sự là “arigatai konde goisu”, và cách nói thông dụng trong cuộc sống hàng ngày là “wari janne”. Điều này trái với tiếng Nhật chuẩn, vì “warui” cùng nghĩa với “meiwaku o kaketeshimatte/ tema o kaketeshimatte, warui ne” (nghĩa là “xin lỗi nhé”).
“Okini” là cách nói phổ biến ở vùng Kansai
Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu từ “Okini” – một cách nói “cảm ơn” phổ biến được sử dụng ở khu vực Kansai.
“Okini” vốn có nghĩa là “to lớn”, “vô cùng” và là từ được thêm vào để nhấn mạnh sự biết ơn như “Okini arigato gozaimasu” (Cám ơn rất nhiều).
Kyoto, Osaka, Nara, Shiga, Oita: okini
Hyogo: “okini” hoặc “arigatou omasu”
Mie: okin na
Shizuoka: “okini” hoặc “okin naa”
Wakayama: okini yo
Akita: ogi ni
Miyazaki: “okin” hoặc “aigato guwashita”
Các cách nói thể hiện đặc trưng của từng vùng miền
Aomori: arigato gosu/ meyagu da
Cùng trong tỉnh Aomori nhưng mỗi khu vực lại có những từ khác nhau để biểu thị sự biết ơn. Trong đó, người dân ở Tsugaru, Aomori sử dụng từ “meyaguda” để nói cảm ơn. “Meyagu” bao gồm cả ý nghĩa “xin lỗi vì đã làm phiền”.
Shimane, Ehime: dan dan
“Dandan” nghĩa là “nhiều lần, nhiều lớp chồng lên nhau”. Từ này vốn bắt nguồn từ câu “Dandan arigato gozaimasu” (nghĩa là “Cám ơn rất nhiều”).
Tottori: dan dan/ yokoso
Kumamoto: chou jou/dan dan
“Choujou” được viết dưới dạng chữ Hán là “重畳”, có nghĩa là “nhiều lần, nhiều lớp chồng lên nhau”. Từ này được sử dụng khi muốn thể hiện sự biết ơn một cách lịch sự.
Người ta thường không nói mỗi từ “Dandan” mà thường kết hợp với các vĩ tố kết thúc câu, ví dụ như “dandan na~”.
Ishikawa: kinodokuna/ anya to
Từ “kinodoku na” ở Ishikawa mang ý nghĩa là “đã làm điều xấu với đối phương”, là từ được dùng cả ở tỉnh Toyama và tỉnh Fukui. Người ta thường sử dụng thêm từ cảm thán “ara” khi muốn thể hiện sự biết ơn: “ara, kinodoku na”.
Fukui: kinodokuna/ ouki nou
Gifu: kinodoku/ utate-
Toyama: gochiso sama/ kinodoku
Niigata: gochiso sama desu
Trong tiếng Nhật phổ thông, “Gochiso-sama” là từ được sử dụng sau khi dùng bữa xong, nhưng tại Niigata người ta lại dùng từ này để nói lời “cảm ơn”. Đặc biệt, người lớn tuổi thường dùng từ này khi nhận đồ từ ai đó.
Fukushima: taihen/ shite moratte
Cách nói lời cảm ơn của người Fukushima rất thú vị. Từ “taihen” thường được sử dụng để nhấn mạnh ở đầu mỗi câu nói hoặc giải thích tình trạng khó khăn lại có ý nghĩa là “arigato” (cảm ơn). Hay cụm từ “shite morau” thể hiện hàm ý “ai đó làm gì cho mình” như câu “kami o kitte moratta” (tôi được cắt tóc), tất cả đều có nghĩa là cảm ơn.
Hokkaido: iya tasukatta
“Iya tasukatta” có nghĩa là “bạn đã giúp tôi rất nhiều”. Nhưng theo phương ngữ của Hokkaido thì nó còn có nghĩa là “cảm ơn”.
Miyagi: manzu domo ne
Ở Miyagi, “manzu” có nghĩa là “thực sự”, kết hợp với “domo ne” để thành cách nói cảm ơn tại đây. Cả câu này có ý nghĩa là “thực lòng cảm ơn rất nhiều”. Trong khi đó, “domo ne” là phương ngữ được sử dụng khá phổ biến ở Miyagi với ý nghĩa là “hẹn gặp lại”.
Tokushima, Kochi: tamaruka
Trong tiếng Nhật phổ thông, “tamaruka” có nghĩa là “~shite tamaruka” (Tuyệt đối không làm gì đó), và mang ý nghĩa phủ định. Nhưng ở Tokushima và Kochi, từ này được dùng để thể hiện sự biết ơn.
Yamagata: oshou shina
“Oshoshi na” là một trong những phương ngữ của thành phố Yonezawa, tỉnh Yamagata. Từ này xuất phát từ từ “shoshi”, có nghĩa là một điều gì đó ngớ ngẩn, buồn cười và thường được dùng để thể hiện cảm giác xấu hổ khi được ai đó khen ngợi. Trong cách diễn đạt lịch sự, từ này được phát âm là “oshoshi nashi”, nhưng trong hoàn cảnh giao tiếp thân mật hơn thì từ này được lặp lại hai lần “oshoshi oshoshi”.
Yamaguchi: taegatou gozaimasu
Trong tiếng Nhật, “taegatai” có nghĩa là “không thể chịu đựng được”, nhưng ở tỉnh Yamaguchi, thuật ngữ này được kết hợp với từ “arigatou gozaimasu” để tạo thành “taegatou gozaimasu”, là một cách để thể hiện lòng biết ơn.
Okinawa: nihe de biru
Ngôn ngữ sử dụng chính trên đảo Okinawa được gọi là Uchinaguchi. Trong Uchinaguchi, “arigato gozaimasu” được dịch thành “nihe de biru”. Từ này được ghép bởi “nihe” (nghĩa là arigato) và “de biru” (nghĩa là gozaimasu). Cụm từ này là cách nói lời cảm ơn một cách lịch sự nên thích hợp khi giao tiếp với cấp trên, người hơn tuổi hoặc những người chưa quen biết.
Tất nhiên, bạn vẫn có thể nói “arigato” cho dù đi đến bất kỳ đâu trên đất nước Nhật vì đây là ngôn ngữ phổ biến ai cũng có thể hiểu được, nên bạn không nhất thiết phải ghi nhớ các từ trong bài viết này. Nhưng nếu bạn đặt chân đến Osaka, mua một ít takoyaki ở một quầy hàng, sao bạn không thử nói “okini” với người bán hàng, biết đâu bạn sẽ để lại ấn tượng với những người xung quanh hơn rất nhiều đó.
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố
