Văn hóa ẩm thực trên thế giới có rất nhiều loại đa dạng như chế độ ăn theo tôn giáo, chế độ ăn chay hay chế độ ăn thuần chay,… Và để phân biệt những loại thực phẩm đó, người mua hàng cần phải chú ý đến nhãn dán sản phẩm khi đi mua sắm. Trong bài viết lần này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách đọc nhãn dán trên thực phẩm tại Nhật Bản để giúp các bạn có thể an tâm lựa chọn thực phẩm khi sinh sống tại Nhật.
“Luật ghi nhãn thực phẩm” để đảm bảo an toàn thực phẩm là gì?
Theo quy định của “Luật ghi nhãn thực phẩm”, tất cả thực phẩm được bán tại Nhật Bản đều phải ghi rõ tên nguyên liệu thành phần, thời hạn sử dụng, thành phần dinh dưỡng,… Thuật ngữ “tất cả thực phẩm để bán” đề cập đến “thực phẩm chế biến được đựng trong bao bì, hộp”, như các loại nước uống, bánh kẹo, cơm hộp, món ăn kèm được đóng gói.
Các thông tin về thực phẩm thường được in hoặc dán dưới dạng đề can ở mặt sau của bao bì sản phẩm và được gọi là “nhãn sản phẩm” hoặc “nhãn mặt sau”, “thông tin mặt sau”.
Dựa trên những thông tin của “nhãn sản phẩm” theo quy định của “Luật ghi nhãn thực phẩm”, người tiêu dùng có thể kiểm tra xem có nguyên liệu gây dị ứng hay không hoặc xem sản phẩm có phù hợp với chế độ ăn của mình hay không để có thể yên tâm lựa chọn.
Cách ghi nhãn dán được thực hiện theo quy tắc riêng của mỗi quốc gia. Nếu đang sống ở Nhật Bản, bạn cũng nên tìm hiểu về cách ghi nhãn dán của các sản phẩm tại đây.
Luật ghi nhãn thực phẩm quy định “nhãn sản phẩm” phải bao gồm 2 nhóm nội dung là: “Thông tin tổng quát” gồm thành phần nguyên liệu và thời hạn sử dụng (phần nằm trong khung màu đỏ ở ảnh trên) và “Thông tin thành phần dinh dưỡng” bao gồm lượng calo và chất dinh dưỡng (phần nằm trong khung màu xanh ở ảnh trên). Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cụ thể về 2 nội dung này trong phần nội dung bên dưới:
Cách xem phần “Thông tin tổng quát”
“Thông tin tổng quát” là phần được khoanh màu đỏ trong ảnh nhãn dán sản phẩm ở phần trên bao gồm thành phần nguyên liệu và thời hạn sử dụng,… tùy thuộc vào mỗi sản phẩm sẽ được ghi khác nhau. Tuy nhiên, luật quy định trong tất cả các loại sản phẩm bắt buộc phải có 6 mục như dưới đây:
- Tên gọi (名称): tên của thực phẩm
- Tên thành phần nguyên liệu (原材料名): tên của tất cả nguyên vật liệu được sử dụng trong thực phẩm
- Khối lượng tịnh (内容量): khối lượng của thực phẩm (không tính bao bì)
- Thời hạn sử dụng (賞味期限): thời hạn mà người tiêu dùng nên sử dụng sản phẩm để đảm bảo vị tươi ngon. Thông tin này có thể được ghi ở vị trí khác, không phải bên trong khung như hình ảnh ở trên. Ngoài ra, một số sản phẩm sẽ ghi là 消費期限 (shohi-kigen) với ý nghĩa là sản phẩm chỉ có thể được sử dụng an toàn trong thời hạn đó, nên bạn cần dùng nó trước ngày hết hạn.
Người Nhật Bản viết thông tin ngày tháng theo thứ tự năm – tháng – ngày. Ví dụ nếu thời hạn là dãy gồm 6 chữ số “200924” thì 2 chữ số đầu thể hiện 2 chữ số cuối của năm dương lịch, nghĩa là ngày 24 tháng 9 năm 2020. - Phương pháp bảo quản (保存方法)Phương pháp bảo quản: ghi rõ về phương pháp bảo quản phù hợp đối với sản phẩm. Tùy theo từng loại thực phẩm mà cách bảo quản sau khi mở nắp sẽ được quy định cụ thể.
- Tên và địa chỉ của nhà sản xuất (製造者等の名称及び住所): ghi rõ thông tin về nhà sản xuất sản phẩm. Nếu là sản phẩm nhập khẩu thì thông tin của đơn vị nhập khẩu sẽ được ghi rõ.
Kí hiệu gạch chéo “/” được khoanh tròn màu vàng ở hình trên để phân chia giữa nguyên vật liệu và chất phụ gia, trong đó, nội dung phía trước kí hiệu gạch chéo là thành phần nguyên vật liệu, nội dung phía sau kí hiệu gạch chéo là chất phụ gia. Tùy từng loại thực phẩm, người ta có thể ghi riêng thành phần nguyên liệu và chất phụ gia vào khung riêng ở mục đầu tiên.
Ngoài ra, để phòng ngừa vấn đề dị ứng thực phẩm, việc liệt kê những chất có khả năng cao gây dị ứng cũng là điều bắt buộc và dưới đây là 7 loại thực phẩm bắt buộc phải ghi rõ.
■ 7 loại nguyên liệu cụ thể
Trứng, sữa, lúa mì, lúa mạch, lạc, tôm, cua
Ngoài ra còn có 20 loại được khuyến khích đưa vào hạng mục trên:
■20 loại thực phẩm dễ gây dị ứng khác
Hạnh nhân, bào ngư, mực, trứng cá hồi, quả cam, hạt điều, quả kiwi, thịt bò, quả óc chó, vừng, cá hồi, cá thu, đậu tương, thịt gà, chuối, thịt lợn, nấm matsutake, đào, củ từ, táo, gelatin (thường có trong thạch)
Cách xem “Thông tin thành phần dinh dưỡng”
“Thông tin thành phần dinh dưỡng” thể hiện lượng calo và các chất dinh dưỡng, được đánh dấu bằng ô màuxanh trong ảnh “nhãn sản phẩm” ở ví dụ phía trên. Dưới đây là 5 nội dung bắt buộc phải ghi trên nhãn sản phẩm.
- Calorie (năng lượng) (熱量 (エネルギー)): thể hiện lượng calo
- Chất đạm (たんぱく質): là thành phần dinh dưỡng quan trọng tạo nên cơ bắp, các cơ quan nội tạng, da, tóc, móng, nội tiết tố, enzym trong cơ thể và chất miễn dịch. Chất đạm cũng đóng vai trò quan trọng giúp vận chuyển chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Chất béo (脂質): được dự trữ trong cơ thể và được dùng làm nguồn năng lượng giúp điều hòa thân nhiệt và tạo ra lực để vận động.
- Carbohydrate (炭水化物): là một trong ba chất dinh dưỡng chính cùng với chất đạm và chất béo. Đây là nguồn năng lượng giúp cơ thể cử động.
- Lượng muối tương ứng (食塩相当量): là giá trị nhận được bằng cách chuyển hóa lượng natri có trong thực phẩm thành muối. Natri có vai trò điều chỉnh lượng nước trong cơ thể.
Thực tế thì tôi nên xem mục nào trong “Nhãn sản phẩm”
〇 Nếu bạn là người dị ứng thực phẩm
Nếu bạn là người dị ứng thực phẩm thì bạn nên kiểm tra “tên thành phần nguyên liệu” trong mục thông tin tổng quát để kiểm tra xem thực phẩm bạn dị ứng có trong sản phẩm hay không.
〇 Nếu bạn là người theo chế độ ăn Halal/ người ăn chay
Nếu bạn có chế độ ăn đặc biệt, như Halal hay ăn chay thì bạn cũng nên đọc “tên thành phần nguyên liệu” trong mục “thông tin tổng quát” để kiểm tra xem thành phần nguyên liệu của sản phẩm có phù hợp với chế độ ăn của mình hay không. Các loại gia vị đặc trưng của Nhật như “shoyu” hay “mirin” đều có một lượng nhỏ rượu trong thành phần, vì vậy những người ăn Halal cần lưu ý điều này.
〇 Nếu bạn là người đang ăn kiêng
Nếu bạn ăn kiêng thì bạn hãy kiểm tra mục “Calorie” trong thành phần dinh dưỡng. Con số này càng thấp thì lượng calorie bạn hấp thụ càng nhỏ và sẽ tốt hơn cho chế độ ăn kiêng của bạn.
〇 Nếu bạn đang bị bệnh
Nếu bạn mắc các bệnh như huyết áp cao, tiểu đường thì bạn cần kiểm tra lượng muối tương ứng trong thành phần dinh dưỡng. Việc hấp thụ quá nhiều muối sẽ làm bệnh tình của bạn xấu đi hoặc có nguy cơ khiến bạn bị bệnh. Bạn nên hạn chế ăn mặn nhiều nhất có thể.
Trên đây, chúng tôi đã giới thiệu các cách đọc thông tin nhãn dán trên thực phẩm ở Nhật Bản. Nếu nhìn từ góc độ nguy cơ gây dị ứng thực phẩm hay thói ăn ăn uống khác nhau thì việc đọc thông tin nhãn dán thực phẩm được đánh giá là rất quan trọng. Không chỉ vậy, chúng ta cũng cần biết thành phần nguyên liệu có trong những món ăn mình đang thưởng thức. Vì vậy, bạn hãy thường xuyên kiểm tra nhãn dán thực phẩm để xây dựng một chế độ ăn an toàn và lành mạnh nhé.
Nếu bạn đang có nhu cầu chuyển việc tại Nhật Bản, bạn có thể truy cập vào trang web tsunagu Local Jobs! Tại đây có rất nhiều công việc chính thức dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật, và nhiều vị trí tuyển dụng với mức lương hấp dẫn. Hãy đăng ký tài khoản trên trang web để bắt đầu hành trình tìm kiếm công việc mơ ước của bạn nhé!
Thông tin trong bài viết được cập nhật tại thời điểm công bố